IKHOFU ELAHLEKILE

Esikhathini esidlule, lapho ngibuka ividiyo yezindaba emfushane, ngathola izindaba mayelana nokuthi “ikhofi elilahlekile”ukubuyela emehlweni abantu, ngakho kwavusa ilukuluku lami.Lezi zindaba zisho igama elingathandeki“Ikhofi Leaf Elincane”.Ngiyalithanda ikhofi kanjalo.Ngiyaqala ukuzwa ngaleli gama iminyaka eminingi.Ngaphinde ngafuna ulwazi olubalulekile kuyi-Internet, kodwa ngathola ukuthi eminyakeni embalwa edlule, wonke umuntu wayexoxaleli khofieyayikade inganakwa amakhulu eminyaka.

izindaba702 (4)

 

Usakhumbula inkulumo esakazwa kabanzi ezinsukwini ezimbili ezedlule, okungukuthi, izindaba ukuthiikhofi zasendleangase afe ngenxa yokushintsha kwesimo sezulu esikhathini esizayo esiseduze?Asazi ukuthi izonyamalala yini, kodwa okuwukuphela kwento engaqinisekiswa yilena yamanje Indlela yokuthuthukisa ikhofi kumele icabangele intuthuko esimeme, kodwa futhi icabangele ukuthi singenza kanjani ukuthi zonke izixhumanisi kulo lonke uchungechunge lwemboni yekhofi zibe ne indlela yokuqhubeka nokuzuza emizamweni ehlanganyelwe.

izindaba702 (6)

 

izindaba702 (7)

Ikhofi ye-Angustifolia, evame ukubizwa ngokuthi "i-Sierra Leone Highland Coffee" ku-botany, empeleni ingesinye sezitshalo zekhofi eziyi-124 ezikhona endle.Abacwaningi baseRoyal Botanic Garden (Kew) baqinisekisile ukuthi ngenxa yokushintsha kwesimo sezulu, ukugawulwa kwamahlathi, izinambuzane nezifo Ngomphumela ohlangene wezinye izici, izitshalo ezingu-60% manje zisengozini yokushabalala.Kuze kube manje, imboni yekhoficishe igxile kuphela ekutshalweni kwezinhlobo ezimbili: i-Arabica yekhwalithi ephezulu kanye ne-Robusta yekhwalithi ephansi kodwa enesivuno esiphezulu, abantu abayaziyo ngamanye amakhofi asendle amaningi ohlwini.Kancane.

izindaba702 (8)

 

Ulwazi oluningi ngalolu hlobo olulotshwe emlandweni luvela “Encwadini Yokwaziswa Okuxubile” yaseRoyal Botanic Garden ngo-1896. Ngo-1898, isitshalo esinamaqabunga amancane esaqoqwa eRoyal Botanic Garden eTrinidad sakhiqiza izithelo.I-Royal Botanic Garden Umuntu ophethe umemezele ukuthi inambitheka kahle futhi ilingana “ne-Arabica ehamba phambili”.Kodwa-ke, emahlathini kwamanye amazwe aseNtshonalanga Afrika, ikhofi lasendle le-Angustifolia alikaze lirekhodwe kusukela ngo-1954.

izindaba702 (9) izindaba702 (10)

Kuze kube nguZibandlela wezi-2018, uDkt. Aaron Davis, isazi sezitshalo eRoyal Botanic Gardens, kanye noJeremy Haag, isazi sezitshalo eNyuvesi yaseGreenwich, balibangise eSierra Leone ukuze bathole lesi sitshalo esiyinqaba.Ngaso leso sikhathi, u-Aaron Davis washicilela umbiko oyingqopha-mlando kumagazini i-Nature Plants.

izindaba702 (11)

 

Kulo mbiko, sazise ukuthi lolu hlobo lwekhofi lutshalwa kakhulu emazweni aseNtshonalanga Afrika.Ngesikhathi esifanayo, ukunambitheka kwekhofi kufana ne-Arabica, futhi ikwazi ukumelana nezinga lokushisa elifinyelela ku-24.9°C.Umbiko wabonisa ukuthi ikhofi Ukwandisa ububanzi besimo sezulu esifanele ukutshalwa kwekhofi okusezingeni eliphezulu, kungenzeka ukutshala izitshalo zekhofi ezimelana nokushintsha kwesimo sezulu futhi zikhiqize ikhofi eliphezulu ngaphansi kwezimo ezinzima kakhulu.

izindaba702 (12)

 

izindaba702 (13)

Ngaphezu kwalokho, ikhofi ye-Angustifolia yatholakala e-Côte d'Ivoire eNtshonalanga Afrika, futhi isithelo sathunyelwa elabhorethri yokuhlaziya izinzwa ye-CIRAD e-Montpellier.Amasampula ahlolwe ngochwepheshe bekhofi abavela ezinkampanini ezaziwayo ezifana ne-JDE, Nespresso neBelco.Ngenxa yalokhu, u-81% wamajaji akakwazanga ukuhlukanisa phakathi kwekhofi nekhofi i-Arabica.Abanye ochwepheshe bakholelwa ukuthi eminyakeni engu-5-7 ezayo, sizobona leli khofi lingena emakethe njengekhofi eliphezulu, futhi maduzane lizoba izakhamuzi.izindaba702 (17)


Isikhathi sokuthumela: Jul-10-2021